De Juninota 2015 is er weer!

De afgelopen dagen is er veel geluid geweest omtrent het in werking treden van diverse nieuwe wet en regelgeving van de Wet Werk en Zekerheid. Toch is er voor de liefhebbers van cijfers en prognoses nog een publicatie die jaarlijks, rond 1 juli wordt uitgegeven door het UWV. Dit betreft de Juninota 2015 welke door het UWV is afgegeven op 1 juli 2015.

In de Juninota 2015 worden door het UWV actuele inzichten, verwachtingen en prognoses gegeven van de verdere ontwikkeling richting 2016. In betreffende Juninota is dan goed te zien wat de ontwikkelingen zijn geweest maar belangrijker nog, is dat er een indicatie wordt afgegeven van de te verwachten rekenpremies voor de WerkHervattingsKas voor het komende jaar. Dat wil niet zeggen dat alles wat beschreven wordt in de nota ook realiteit wordt. Het is altijd wachten op de definitieve uitgave “Nota Gedifferentieerde Premies WGA en ZW 2016” rond september van dit jaar. Maar zoals gezegd, het geeft een goed beeld van de ontwikkelingen.

Totaal aantal arbeidsongeschikten

Interessant is om naar de ontwikkeling van het totaal aantal arbeidsongeschikten te kijken. Het totaal aantal arbeidsongeschikten bestaat uit WAO, WIA, WAZ en Wajong uitkeringen. Juist nu, omdat er vanuit diverse groeperingen geluid wordt gemaakt dat deze groep ‘groeit’. We kennen immers allemaal de uitspraken van minister president Lubbers in het verleden met “Nederland is ziek” toen we op 1 miljoen arbeidsongeschikten afstevenden. Toch als we kijken naar het totaal aantal arbeidsongeschikten is deze groep behoorlijk groot. Tot 2016 zal het aantal arbeidsongeschikten, oftewel uitkeringen zoals het UWV aangeeft, uitkomen op 806.500.

Het is een interessante ontwikkeling om te blijven volgen. Met name door aanpassing van de AOW leeftijd zal de uitstroom (het stoppen van uitkeringen) worden vertraagd omdat de AOW leeftijd versneld zal stijgen de komende jaren. Ik verwacht dat het een en ander meer op de politieke agenda zal komen om de sociale zekerheid betaalbaar te houden voor de toekomst.

Grafiek 1: Aantal uitkering arbeidsongeschiktheid, volume x 1.000

20150702 juninota grafiek

Bron: Juninota 2015 UWV

WIA uitkeringen

De Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen is sinds 29 december 2005 van toepassing. Deze wetgeving heeft de WAO vervangen. Sinds 2006 vindt er dus instroom plaats in de WIA. De wet is nog steeds in opbouw in aantallen uitkeringsgerechtigden. Jaarlijks neemt het aantal WIA instromers toe tot 36.800 in 2015 en 27.500 in 2016. Nog steeds vindt het overgrote deel van de instroom plaats in de WGA (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten), namelijk 76%, tegenover 24% in de IVA (Inkomensverzekering voor Volledig én duurzaam Arbeidsongeschikten). Het aantal herkeuringen van mensen met een WGA uitkering naar de IVA neemt in 2015 toe. Naar verwachting zullen 1.900 uitkeringsgerechtigden van een WGA uitkering naar een IVA uitkering ‘doorstromen’.

Eigenrisicodragen ZW en WGA

Vorig jaar werd er veel geluid gemaakt over het feit dat veel organisaties als eigenrisicodrager voor de WGA terug zouden keren naar het UWV. Door diverse partijen werden behoorlijke aantallen vermeld. Toch is het naar mijn idee relatief rustig gebleven en dat blijkt ook uit de nota. In de Juninota 2015 kunnen we zien dat het totaal aantal eigenrisicodragers voor de WGA is teruggelopen met 6%. Het totaal aantal eigenrisicodragers WGA in de loonsom daalt van 50% eind 2013 naar 44% in 2015. Dit heeft onder andere te maken met een turbulente verzekeringsmarkt. Daarnaast kent het UWV nog een minimum premie bij terugkeer. Inmiddels is het duidelijk dat er op dit gebied grote veranderingen aangekondigd zijn per 2017. Er gaat per 2017 een marktconform publieke premie gelden voor werkgevers die van privaat - verzekeraar - naar publiek – UWV - terugkeren. Zal dit de gewenste balans brengen tussen ‘publiek’ en ‘privaat’? Er zal in ieder geval weer veel te controleren zijn want de WGA premie die het UWV berekent zal toch gecontroleerd moeten worden. Met de wetenschap dat zeker 1 op de 5 beschikkingen niet correct zijn is dat geen overbodige luxe. De wereld van ‘eigenrisicodragen’ is in ieder geval in beweging.

In de Ziektewet vindt wel een behoorlijke verschuiving plaats van mensen welke publiek verzekerd zijn bij het UWV naar eigenrisico dragen. Het aantal eigenrisicodragers Ziektewet in de loonsom stijgt van 6% eind 2013 naar (waarschijnlijk) 36% in 2016. Het UWV verwacht dat de enorme groei wel wat zal afvlakken in de toekomst.

Calculatiepremie WerkHervattingsKas (WHK) 2016

Middels uitgifte van de Juninota maakt het UWV ook de calculatiepremies voor het komende jaar bekend. Calculatiepremies zijn premies waarbij lasten en baten in evenwicht zijn. Hierbij wordt door het UWV geen rekening gehouden met vermogensoverschot of in te lopen tekorten.

De calculatiepremie (ook wel gemiddelde percentage) bedraagt voor het jaar 2015 1,07% (=WGA Vast 0,48%, WGA Flex 0,24% en ZW Flex 0,35%). Voor 2016 verwacht men een lichte stijging van 0,04% naar 1.11%.

Hoe is de verhouding nu per onderdeel binnen de WHK?

WGA Vast

Voor 2015 was de calculatiepremie vastgesteld op 0,48% en stijgt ligt naar 0,49%. Het UWV geeft hiervoor als reden dat onder normale omstandigheden de premie verder zou toenemen. Door overgangen van de WGA naar de IVA wordt er voor een mindere stijging van de uitkeringslasten gezorgd wat weer resulteert in een minimale stijging in de calculatiepremie. De verwachting is dat de calculatiepremie vanaf 2017 verder zal stijgen naar een structureel niveau van 0,60%.

WGA Flex

De calculatiepremie stijgt voor het jaar 2016 van 0,24% naar 0,25%. Voor 2015 had volgens het UWV een calculatiepremie van 0,20% volstaan, dit omdat de financiering van de uitkeringslasten van de WGA Flex uit de WHK lager zijn ingeschat. De uitkeringslasten zullen volgens het UWV wel blijven stijgen de komende jaren naar een structureel niveau van 0,40%.

ZW Flex

Anders dan de WGA geeft het UWV aan dat er een structureel niveau is bereikt. Dit heeft onder andere te maken met de toerekening-systematiek. Anders dan bij de WGA, waarbij de schadelast 10 jaar lang aan de werkgever wordt toegerekend, hebben we binnen de Ziektewet te maken met een toerekening van een schadelast van 2 jaar. Toch is de calculatiepremie iets hoger dan 2015 met 0,02% en komt deze uit op 0,37%. Enkel veranderingen in het gemiddelde risico, van de bij het UWV verzekerde werkgevers, kunnen nog tot een premiemutatie leiden.

Al met al verwacht ik op basis van deze gepubliceerde gegevens weinig verschuiving binnen de premies van de WHK. In de Nota Gedifferentieerde premies WGA en ZW voor 2016 zullen we definitief zien waar de premies op uit zullen komen.

Belangrijk is dat er op dit vlak genoeg valt te vertellen! Als adviseur kan toegevoegde waarde gegeven worden door duidelijk en objectief advies te geven. Eigenrisicodragen wordt, mede door de aangekondigde aanpassingen, nog meer een strategisch besluit.

Nog een keer rustig doorlezen in handig PDF formaat? Dit artikel is hierbeneden te downloaden.